Umiejętności miękkie dla zatrudnialności i konkurencyjności na rynku pracy

Transnarodowa i międzysektorowa ocena opracowana w ramach projektu ESSENCE

Celem ESSENCE jest poprawa szans na zatrudnienie studentów i absolwentów uczelni wyższych, za sprawą wzmacniania i rozwijania ich umiejętności miękkich. Celem projektu jest maksymalizacja ich zaangażowania na rynku pracy, poprzez oferowanie im ścieżek rozwoju zawodowego opartych na szkoleniach i edukacji w zakresie umiejętności miękkich. 

ESSENCE opracowuje i wdraża elastyczną ścieżkę uczenia się: użytkownicy mogą uzyskać dostęp do szkoleń „na żądanie” a przy tym „zależnie od swoich potrzeb” i korzystać z nich w celu poprawy umiejętności miękkich oraz samodzielności zawodowej.

W 2016 roku analitycy Światowego Forum Ekonomicznego przewidzieli poważną zmianę w zakresie klasyfikacji najbardziej pożądanych umiejętności wśród kandydatów do pracy jaka miała dokonać się do roku 2020. Według tego raportu, obecnie szanse dla świeżo upieczonych absolwentów i studentów wyższych uczelni na konkurowanie na rynku pracy w coraz większym stopniu zależą od umiejętności miękkich, a nie od samych kompetencji technicznych.…

Ustalenia WEF znajdują potwierdzenie w licznych, międzynarodowych opracowaniach akademickich, które z dużym naciskiem wskazują na znaczenie umiejętności miękkich dla zatrudnialności w nadchodzącej dekadzie.

Na tej podstawie w ciągu najbliższych dwóch lat projekt ESSENCE będzie stymulować rozwój studentów uczelni wyższych w zakresie umiejętności niematerialnych i miękkich (takich jak krytyczne myślenie, kreatywność i zarządzanie zasobami ludzkimi) w celu wzmocnienia ich konkurencyjności na rynku pracy. Innowacyjna metodologia ESSENCE opiera się na podejściu napędzanym popytem oraz podejściu oddolnym. Kierują one partnerami w pracach nad tworzeniem strategicznych efektów intelektualnych:

1.    Interaktywna platforma otwartych zasobów edukacyjnych (Platforma OER) w wersji wielojęzycznej: dostępna tutaj
2.    Raport międzynarodowy podkreślający „najbardziej pożądane” umiejętności miękkie dla zatrudnialności na rynku pracy UE (badania typu desk research + ankieta przeprowadzona wśród 100 pracodawców)
3.    Słowniczek biznesowy online do wykorzystania jako mapa pojęć, a także jako odniesienie do zorientowania uczniów w uniwersum umiejętności miękkich
4.    Szyte na miarę szkolenia związane z umiejętnościami miękkimi oraz usamodzielnieniem zawodowym
5.    Wydarzenia upowszechniające informację o projekcie, uczestniczących w nim krajach a także aktywności zwiększające międzynarodową świadomość tematyki projektu 

Partnerzy przewidują, że wyniki projektu będą rozpowszechniane, włączane do mainstreamu i widoczne dla szerokiej grupy odbiorców, obejmującej ponad 4 milionów kontaktów – stanowiących szacunkową sumę zaangażowania opinii publicznej za pośrednictwem komunikacji offline i offline.

Wyższa Szkoła Informatyki i Zarządzania z siedzibą w Rzeszowie pełni rolę koordynatora projektu. Z uwagi na międzynarodowy charakter uczelni (znajdujący odbicie w bardzo dużym odsetku studentów - obcokrajowców), opracowywane narzędzia edukacyjne mają szansę poszerzyć grono odbiorców tak pożądanych treści jakimi są materiały dotyczące umiejętności miękkich. WSIiZ koordynuje i nadzoruje prace poszczególnych członków konsorcjum, prowadzi działania na rzecz upowszechniania wyników projektu w środowisku krajowym oraz zagranicznym, a przy tym angażuje się w jak najszersze aplikowanie opracowywanych materiałów do praktyki gospodarczej.

Więcej informacji na temat ESSENCE i innych inicjatyw Wyższej Szkoły Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie można znaleźć na:

https://projectessence.eu/ 
https://wsiz.edu.pl/ 
https://www.facebook.com/projectessence.eu/
https://www.youtube.com/channel/UCBkiHG_WcmI0x7lBCknLwPA

W Internecie dostępna jest międzynarodowa i międzysektorowa ocena umiejętności miękkich pod kątem zatrudnialności – stanowiąca formalny wynik realizacji drugiego efektu intelektualnego projektu pt. „Mapowanie umiejętności miękkich z szansami na zatrudnienie. Najbardziej pożądane umiejętności miękkie wśród kandydatów do pracy”.

Streszczenie tego materiału zawiera trzy sekcje:

Część nr 1. Narzędzia i dobre praktyki – Badania wykazały, że na etapie rekrutacji ocena, czy kandydat posiada odpowiednie umiejętności miękkie (lub ich nie posiada) opiera się na obserwacji osoby podczas rozmowy kwalifikacyjnej.

Nie ma dowodów na to, że firmy przeprowadzają (lub są to tylko wyjątkami) specjalne testy kompetencyjne, które pokazują, jakimi kompetencjami (i na jakim poziomie) charakteryzuje się dany kandydat, chociaż przykłady przedstawione w dalszej części raportu pokazują ciekawe rozwiązania w tym obszarze. W przypadku pracowników danej organizacji najczęstszą formą oceny jest regularna obserwacja zachowania pracownika podczas wykonywania obowiązków przez bezpośredniego przełożonego, a także samoocena pracownika w nadziei, że poprawnie rozpozna obszary, w których wykazuje braki (w zakresie umiejętności miękkich, a nawet umiejętności technicznych).

W tym aspekcie warto również wspomnieć o kilku rozwiązaniach, sugerujących odejście od tradycyjnych form oceny czy rozwoju kompetencji.

Część nr 2. Raport krajowy: Krajowe podejścia do umiejętności miękkich i zatrudnialności – krajowe podmioty publiczne deklarują wsparcie w zakresie opracowywania strategii i rozwijania umiejętności miękkich wśród młodzieży, ale wysiłki te są bardziej związane z podnoszeniem kwalifikacji i umiejętności technicznych. Wyniki badań wykazały brak szczegółowych informacji na temat tego w jaki sposób uczelnie kształtują swoje aktywności, w tym programy edukacyjne w kierunku wzmacniania umiejętności miękkich w celu budowania przewag swoich absolwentów na rynku pracy (zwiększania szans na zatrudnialność). 

Działania uczelni w tym zakresie są w pełni uzadanione i w dłuższej perspektywie z pewnoącią przyniosą wymierne efekty (tak dla nich samych jak również ich absolwentów). 

Współpraca pozostaje pierwszym krokiem w ulepszaniu ekosystemu edukacyjnego. Sektory publiczny i prywatny oraz uczelnie wyższe muszą dostosować swoje cele tak, aby zwiększyć skuteczność realizowanych polityk i efektywność podejmowanych inwestycji edukacyjnych. Niezbędne jest przy tym opracowanie wspólnego programu, umożliwiającego zdefiniowanenie celów i dostosowanie działań strategicznych do rozwijania umiejętności młodych ludzi.

Część nr 3. Mapowanie Umiejętności Miękkich. Badania Podstawowe – Mapowanie umiejętności miękkich z szansami na zatrudnienie zostało przeprowadzone przy pełnym zaangażowaniu konsorcjum projektowego. Pierwszym krokiem procedury badawczej był przegląd źródeł wtórnych. Studia literaturowe miały na celu nie tylko budowanie podstaw metodologicznych dla prawidłowego projektowania badań. Ich celem było również zapewnienie merytorycznej poprawności projektowanego narzędzia badawczego oraz właściwego ukierunkowania środka ciężkości w obszarze badań na wyjaśnienie przedstawionego w projekcie problemu naukowego.

Przeprowadzone badania ankietowe, mające na celu mapowanie umiejętności miękkich i ich związku z zatrudnialnością, przyniosły wiele cennych informacji. Zróżnicowane pod względem branżowym, a jednocześnie międzynarodowe próby badawcze, zapewniły uzyskanie wyników mających charakter przekrojowy i pozwalający na konstruowanie ciekawych wniosków na temat roli kompetencji miękkich na współczesnym rynku pracy.

Użytkownicy mogą bezpłatnie zapoznać się zarówno z pełnym raportem, jak i streszczeniem, które wskazuje główne wnioski z przeprowadzonych badań (dostępne w wersji wielojęzycznej EN, PL, HR, IT, LV, BG, ES).